(VIDEO) Het deksel op je neus met de beste bedoelingen. Hoe komt dat toch?!
Vaak gebeurt het dat we iets doen met de beste bedoelingen en dat we dan toch het deksel op de neus krijgen. Zou het kunnen liggen aan het feit dat we té hard ons best doen?
Transcript
Kevin
Heb je dat ook ooit al meegemaakt? Je wil iets ontzettend graag bereiken, met de beste bedoelingen van de wereld en krijgt dan toch het deksel op je neus.
Bart, hoe zit dat precies?
Bart
Ja, eigenlijk is de oplossing ontiegelijk eenvoudig en toch lopen we er altijd gewoon met open ogen in.
Het gaat er gewoon om, dat je een stukje modereert, dat je een stukje minder hard wil, wat je wil. Enfin, je moet daarom niet minder hard willen, wat je wil, maar het gedrag dat daarbij komt, brengt ons dikwijls in problemen.
Stel je voor, anno 2016, een jongen van zestien jaar, met alle sociale media die er zijn, geweldig verliefd op een meisje. Dus, het enige wat hij uiteindelijk wil, is een relatie met dat meisje. Dus, het eerste wat ie op korte termijn wil, is dat ze hem opmerkt. Dat ze beseft en weet dat hij geïnteresseerd is en dus een mogelijke, leuke partij zou kunnen zijn. Wat ga ja dan zien?
Dat die jongen, in zijn gedrag, omdat ie absoluut die hartsconnectie wil, die hartsverbinding wil, gaat hij, in zijn gedrag, waanzinnig overdrijven. Elke tweet, die zij tweet: retweet. Elke Facebook-post: like, comment erbij. Als zij op Facebook zet, ik houd van die muziekgroep: oh, ik heb toevallig twee tickets van die muziekgroep. Heel toevallig, hé.
Kevin
Lijkt wel op stalken.
Bart
Ja, ja. Als je verliefd bent, dan heb je zo’n soort waas voor de ogen, dus dat begint dan zo wat in die richting te gaan. Dat is gewoon omdat je, eigenlijk, heel erg overdrijft. En net doordat je overdrijft, omdat je wil en dus niet afstand houdt – want dat is eigenlijk… Je zou het bijna de perverse psychologie kunnen noemen: omdat je dit doet, omdat je dat heel hard wil, ga je hier net in een valkuil vallen en daar terecht komen, waar je niet wil terechtkomen.
Kevin
Het volledig tegenovergestelde: ze wil je nooit meer zien.
Bart
Ja, nooit meer of ze gaat minstens, in alle geval, op korte termijn, even die afstand houden, om terug een beetje zuurstof te krijgen. En zo zijn er altijd wel heel veel dingen, die gebeuren, waardoor, als wij in iets overdrijven, we, uiteindelijk, in de omgekeerde beweging terecht komen en net in de miserie, die we proberen te vermijden.
Kevin
Maar wil dat dan zeggen dat je niets meer mag willen?
Bart
Oh, absoluut wel. Je moet vooral heel erg goed weten wat je wil. En op dat moment weten dat het dat is wat je wil en dan ook je gedrag weer gaan aanpassen. Want heel vaak zeggen mensen: ja, dat is wat ik wil, dat is wat ik wil. En dan, met heel die passie van dat te willen, die leggen ze dan ook in hun gedrag. Waarbij ze, eigenlijk, veel te veel overdrijven in het gedrag.
Nu, dat voorbeeld van die jongen van zestien is, natuurlijk, een iets-of-wat extreem voorbeeld, om iets duidelijk te stellen. Ik stel als gedrag enorme contactname en: ik wil dat ze mij opmerkt. En daardoor gaat er dan wel eens een hartsconnectie van komen. Wat ik dus niet doe, is afstand houden, want afstand houden, leidt tot miserie: ze gaat niet weten dat ik er ben, ze gaat niet weten van mijn bestaan en dat ik verliefd ben. En dus, ja, dan is er hartseenzaamheid.
Nu, dat is, eigenlijk, een beetje een extreem voorbeeld, om het systeem in ons hoofd en in ons hart een beetje duidelijk te stellen.
Maar het gaat op veel, ja, veel andere manieren, veel geslepener manieren, veel minder duidelijke manieren, heel vaak in ons leven voorvallen.
Neem bijvoorbeeld: je houdt wel van mensen, in het algemeen. Ze noemen dat in de psychologie al wel eens de cluster van de overtuigingen van de lovejunk.
Kevin
De lovejunk.
Bart
De lovejunk, dat is een hele gekke benaming en eigenlijk drukt dat uit dat je graag mensen ziet, je wil graag gezien worden, je waardeert zelf mensen, dus je draagt echt wel waardering naar anderen toe uit. Je helpt hen ook. Maar je verwacht dan ook, eigenlijk, een stukje, het omgekeerde terug. En dus, in die zin, ben je heel vaak op zoek naar waardering. Dus, wat ga je dan, bijvoorbeeld, doen? Dan ga je, op een gegeven moment, tegen je collega zeggen die: ja, kan jij mij uit de nood helpen met dit dossier? Die probeert dan, op die manier, een aapje op je schouder te zetten. Je zegt van: ja, ja, ik neem het er nog wel even bij. Maar als je dat natuurlijk heel vaak doet, met als doelstelling dat anderen u appreciëren, en als hoogste doel, als hoogste waarde van: goh, ik heb daardoor een prettige werkomgeving of ik krijg daardoor professioneel succes, of wat er dan ook achter ligt, dan ga je heel vaak zien, dat je daar net vanaf geraakt. Want in plaats van jou te gaan waarderen, gaan mensen op een gegeven moment zeggen van: ja, we gaan die altijd gebruiken, hé, als ik iets te dumpen heb. Dan kijk ik met die hush puppy ogen en ik dump het wel bij hem of haar op het bord.
Kevin
En dan doe je het toch.
Bart
Ja, en dan doe je het toch. Of omgekeerd, zelfs met de beste bedoelingen. Dat je zoveel op je bord krijgt, dat je niet meer de kwaliteit kan opleveren, die je, eigenlijk, zou willen. Waardoor je collega ook weer teleurgesteld is. Of dat je zoveel op je bord hebt, dat je het niet meer tijdig kan afwerken, waardoor je weer die collega teleurstelt.
En dus, eigenlijk, kom je, door te overdrijven in wat je doet, heel vaak terecht in het omgekeerde van wat je eigenlijk wil. En dat is dus die eeuwige spanning.
Dus: jazeker, je moet blijven willen wat je wil. Alleen moet je dat op een bewuste manier gaan doen.
Eigenlijk, het woord ‘bewustzijn’, dat ademt door zoveel poriën, in zoveel contexten, zouden we, eigenlijk, bewust moeten zijn, dat we op die manier kunnen zeggen: oké, wat ben ik nu eigenlijk aan het doen en waarom?
Dus, ik ga zelfs nog wat sterker zijn, dan wat jij me daarnet vroeg: nee, je moet je veel meer bewust zijn van wat je wil. En weten dat het dat is wat je wil en dat je dus daarom dat doet.
En ook moet je weten wat de miserie is, waar je van weg wil blijven, waar je niet in terecht wil komen. En dat je daar dus een stuk moet gaan modereren in het gedrag.
Een beetje van dit toelaten, een beetje van dat loslaten, zodat je wel degelijk terechtkomt bij wat je wil en niet in de miserie. Want dan zit je net bij het omgekeerde van wat je oorspronkelijk hebt gewild.
Kevin
Oké Bart, dank je wel voor deze heldere uitleg.
Bart
Met plezier.
Kevin
En u, thuis, bedankt voor het kijken.
